dr hab. Małgorzata Smorąg Różycka, prof. UJ
Historyk sztuki, bizantynolog. Uczennica Anny Różyckiej-Bryzek. Doktorat uzyskała w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1999 r., habilitację – w 2004 r. tamże. Kierownik Zakładu Historii Sztuki Bizancjum IHS UJ. Prodziekan Wydziału Historycznego UJ dwóch kadencji (2008-2016). Kierownik Zakładu Historii Sztuki Bizantyńskiej do r. 2021 (do likwidacji Zakładu na mocy Zarządzenia nr 89 z dn. 4 sierpnia 2021 r.), obecnie Zastępca Przewodniczącego Rady Dyscypliny Nauki o sztuce, członek Stałej Rektorskiej Komisji ds. Kadry Naukowej
Główne zainteresowania badawcze:
- sztuka bizantyńska, szczególnie w krajach słowiańskich,
- średniowieczne malarstwo książkowe, przede wszystkim bizantyńskie i bizantyńsko-ruskie,
- wzajemne oddziaływanie wzorów wschodnich i zachodnich w sztuce średniowiecza,
- sztuka ukraińska w dobie Unii Brzeskiej: przemiany ideowe i ikonograficzne,
- sztuka cerkiewna Rusi Halicko-Wołyńskiej.
Brała też udział w konserwacji i badaniach bizantyńskich fresków w prezbiterium bazyliki katedralnej w Sandomierzu.
Wybrane publikacje
- Ewangeliarz Ławryszewski, Kraków 1999
- Bizantyńsko-ruskie miniatury Kodeksu Gertrudy. O kontekstach ideowych i artystycznych sztuki Rusi Kijowskiej XI wieku, Kraków 2003
- Dionizjusz z Furny, Hermeneia, czyli objaśnienie sztuki malarskiej, Kraków 2003 (wstęp i red. nauk.)
- O pięknie i sztuce w najstarszych przekazach pisanych Rusi Kijowskiej w świetle tradycji bizantyńskich ekphraseis [w:] Ars graeca - Ars latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, Kraków 2001, s. 91-114
- O motywach dekoracyjnych w bizantyńskim rękopisie Homilii Jana Chryzostoma z wieku X (Ateny, Biblioteka Narodowa, cod. gr. 211) [w:] Magistro et Amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, Kraków 2002, s. 381-399
- Profesor Lech Kalinowski a historia sztuki bizantyńskiej, „Modus. Prace z historii sztuki" V, 2005, s. 5-16
- Problematyka badań nad sztuką bizantyńską: główne kierunki i perspektywy badawcze, [w:] Sztuka średniowiecznego Wschodu i Zachodu. Osiągnięcia i perspektywy poznawcze u progu XXI wieku, red., Kraków 2002 (Ars Vetus et Nova VI), s. 55-85.
- Retoryka – uniwersalny język sztuki w świecie śródziemnomorskim (IX-XV w.) [w:] Mare apertum. Przepływ ludzi, idei i rzeczy w świecie śródziemnomorskim, red. D. Quirini-Popławska, Kraków 2007 (Portolana. Studia Mediterranea 3), s. 163-177
- Pobizantyński malowany tryptyk w Zbiorach Czartoryskich w Krakowie [w:] Doctus Artifex. Studia z historii sztuki dedykowane Profesorowi Jerzemu Gadomskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków 2007, t. II, s. 135-147
- Romans chrześcijański Barlaam i Jozafat w kulturze średniowiecznej Europy. Uwagi o dwóch miniaturach w Ewangeliarzu Ławryszewskim, "Slavia Orientalis", XLII, 1992, nr 1, s. 9-28
- Восточная часть церкви Иоанна Златоуста в Хелме: опвыт реконстукции на основании описи в Галицко-Волынской летописи [komunikat] [w:] Iconostasis. Origins -Evolution - Symbolism. The International Symposium June 4-6, 1996, Moscow, State Tretyakov Gallery. Abstracts of Papers, Moskwa 1996, s. 45-46.
- L'art de Galicie-Volhynie en tant que document des contacts byzantino-russes au XIIIe siecle [w:] Byzanz und Ostmitteleuropa 950-1453. Beiträge zu einer table-ronde des XIX International Congress of Byzantine Studies, Copenhagen 1996, hrsg. G. Prinzing, M. Salamon, Wiesbaden 1999, s. 191-205
- L'architecture sacrale orthodoxe de Galicie-Volhynie du XIIIe siècle: une synthèse des formes traditionnelles byzantines et romanes ? [w:] Byzantium and East Central Europe („Byzantina et Slavica Cracoviensia" 3), red. G. Prinzing. M. Salamon, Kraków 2001, s. 181-192
- Das armenische illuminierte Evangeliar, sog. Lemberger Evangeliar. Anmerkungen über das Buch „Das Lemberger Evangeliar. Eine wiederentdeckte armenische Bilderhandschrift des 12. Jahrhunderts", Hrsg. Günter Prinzing , Andrea Schmidt (Dr. Ludwig – Reichert – Verlag – Wiesbaden 1997), „Folia Historiae Artium" Seria Nowa 7, 2001, s. 65-78
- Sztuka rosyjska, w: Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją, red. L. Suchanek, Kraków 2004 (Prace Katedry Rosjoznawstwa UJ 7), s. 295-316
- Dziedzictwo Bizancjum, Białostockie Teki Historyczne, t. 6, 2008, s. 31-51
- Wojsław Molè: między Strzygowskim a Rieglem i Dvořákiem, “Modus”. Prace z historii sztuki, t. XII-XIII, 2013, s. 7-26
- Bizantyńskie malowidła w prezbiterium katedry p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu – odkrycia niespodziewane i doniosłe, “Modus”. Prace z historii sztuki, t. XII-XIII, 2013, s. 53-72
- Bizantyńskie freski w sandomierskiej katedrze: królewski dar na chwałę Bożą czy odblask idei unii horodelskiej?, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne 141, z. 2, 2014, s. 233-253
- Obrazy w bizantyńskich książkach: słowne, malowane, myślowe, w: O miejsce książki w historii sztuki, red. A. Gronek, Kraków 2015, s. 23-41
- Anna Cylejska – zapomniana patronka bizantyńskich malowideł w prezbiterium katedry p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu, w: Patronat artystyczny Jagiellonów, red. M. Walczak, P. Węcowski, Kraków 2015 (Studia Jagiellonica 1), s. 289-304
- Święta ikona Matki Boskiej z konstantynopolitańskiego klasztoru Hodegon i jej kultowe odwzorowania, w: "Imagines pictae. Studia nad gotyckim malarstwem w Polsce", red. Wojciech Walanus, Marek Walczak, s. 137-143, Kraków 2016
- Kijów – królewskie miasto w czasach Gertrudy Piastówny Izjasławowej, w: Rus’ and countries of the Latin culture (10th-16th C.), red. Vitalij Nagirnyy, Krakow 2016 (Colloquia Russica, Series I, vol. 6), s. 73-
- I was awed by Mary, that she gave milk to the One who feeds the multitudes”: Notes on the Byzantine Iconography of Maria Galaktotrophousa, “Ikonotheka” 27, 2018, s. 5-26
- ‘She begged the Child: Let me embrace thee, Lord!’ A Byzantine Icon whit the Virgin Eleousa in the Poor Clares Convent in Cracow, „Folia Historiae Artium” Seria Nowa, t. 16, 2018, s. 33-45[10 pkt.]
- Художнє оздоблення Лавришівського Євангелія [komentarz do edycji faksymilowej rkp.], w: Лавришівське Євангеліє ХІV століття. Видання факсимільного типу, Київ 2018 [ss. 468, ISBN 978-966-2377-40-8], s. 411-430
- Bizantyńskie malowidła w Polsce Jagiellonów: nowe perspektywy badawcze, w: Sztuka pograniczy. Studia z historii sztuki, red. L. Lameński, E. Błotnicka-Mazur, M. Pastwa, Lublin-Warszawa 2018, s. 41-64
- Psałterz Paryski i Psałterz Chłudowa: historia pewnego paradygmatu, w: O miejsce książki w historii sztuki, cz. 2: Państwo i Kościół w rocznicę chrztu Polski, red. A. Gronek, Kraków 2019, s. 9-28
- King Ladislaus Jagiełło and the Byzantine Frescoes of his Time: A Royal Offering to the Glory of God, w: 100 Yers of Greek-Polish Relations. A Historical and Cultural Path, red. G. Karderas, Athens 2019, s. 157-185